Электр сыйымдылық және конденсаторлар

Электр сыйымдылық бұл өткізгіштін зарядты сақтай алатын қасиеті. Бұны C әріппен белгілейді. Өлшем бірлігі Фарад (қысқаша Ф), Майкл Фарадейдің құрметіне қойылған.

Сонымен өткізгіштін C электр сыйымдылығы дегеніміз мына формула арқылы өштенетін шама:

C = q/φ, мұндағы q алынған заряд ал φ потенциал.

Бір Фарад бұл өте үлкен шама, соңдықтан практикада микрофарад (1 микрофарад = 10^-6 Ф) не пиктофарад (1 пиктофарад = 10^-12 Ф) дегенді жиі пайдалынады.

Конденсаторлар

Конденсатор дегеніміз не? Конденсатор бұл зарядты жинақтайтын құрылғы. Конденсатор екі параллель өткізгіштен және оларды бөлетін диэлектриктен құралады:

Конденсатор деген не?

Бұл суретте екі сарғылау өткізгіш және оларды бөлетін көкшіл диэлектрик белгіленген.

Конденсаторлар электр құрылғыларда көп пайдалынады. Мысалы теледидарларда, тоңазытқыштарда, электр схемаларда.

Конденсатор зарядты жинап лезде желіге қайтара алады. Электр батареясы да зарядты жинай алады, бірақ конденсатор сияқты жинаған зарядын лезде қайтара алмайды. Соңдықтан конденсаторлардың көмегімен жарқ ететің фотоаппараттың жарқылын жасайды:

Жарқыл

Жазық конденсатор сыйымдылығы

Жазық конденсатор бұл екі параллель өткізгіштен және олардың арасында орналасқан диэлектриктен құралады:

Жазық конденсатор

Жазық конденсатор формуласы міне, бұл оның сыйымдылығын есептеуге қолданылады:

C = ε*ε₀S/d,

мұндағы S - жазық конденсатордың пластинасының ауданы, d - екі пластинаның арасындағы арақашықтық, ε - бұл ортаның диэлектрикалық өткізгіштігі (әртүрлі заттар үшін диэлектрикалық өткізгіштігі жазылған арнайы кестелер бар) ал ε₀ электрикалық тұрақты (ε₀ жуықтап алғанда 8,85 * 10^-12 Ф/м).

Конденсатор сыйымдылығы осылай есептеліне алады.